Çocuk Check Up Nedir?

Çocuk Check Up, çocukların sağlıklı büyüme ve gelişimini takip etmek amacıyla yapılan kapsamlı bir sağlık değerlendirmesidir. Bu süreçte, fiziksel muayene ve gelişimsel değerlendirmeler yapılır. Ayrıca, çocukların ihtiyaç duyduğu aşıların takibi ve gerekirse kan testleri ile bağışıklık durumu, vitamin ve mineral seviyeleri kontrol edilir.

Çocukların sağlığını korumak ve hastalıkları erken teşhis etmek için düzenli yapılan çocuk check up'lar, ailelerin çocuklarının sağlıklı bir yaşam sürmesine destek olur ve gelişimsel sorunların erkenden fark edilmesini sağlar.

Randevu Al

Çocuk Check Up Kimler İçindir?

Çocuk check-up, çocukların sağlıklı büyüme ve gelişimini takip etmek, hastalıkları erken teşhis etmek ve genel sağlığını korumak amacıyla yapılan kapsamlı bir sağlık taramasıdır. Bu kontrol, özellikle şu durumdaki çocuklar için uygundur:

0-18 yaş arasındaki tüm çocuklar,
Düzenli büyüme ve gelişim takibi yapmak isteyenler,
Aşı takvimi ve aşıların uygun şekilde yapıldığını kontrol etmek isteyenler,
Sık sık enfeksiyon veya hastalık geçiren çocuklar,
Beslenme sorunları veya kilo gelişiminde sorun yaşayanlar,
Fiziksel veya zihinsel gelişimde gerilik veya gecikme fark edilenler,
Ailede genetik hastalık veya kronik hastalık öyküsü olanlar,
Sağlıklı yaşam alışkanlıkları kazandırmak ve hastalıkları önlemek isteyenler,

Çocuklar, düzenli check-up sayesinde büyüme ve gelişimlerini yakından takip edebilir, olası sağlık sorunlarını erken fark ederek uygun tedavi ve önlemleri alabilirler. Unutmayın, sağlıklı çocuklar, sağlıklı bir geleceğin temelidir.

Çocuk Check Up Neleri Kapsar?

Çocuk Check Up, yaşa ve gelişim düzeyine göre özelleştirilen, büyüme-gelişimi bütüncül değerlendiren bir tarama paketidir. Fizik muayene, boy-kilo ve percentil takibi, gelişimsel taramalar, görme–işitme kontrolleri ve aşı takvimi gözden geçirmeyi içerir; gerektiğinde kan (hemogram, demir/ferritin, D vitamini), idrar ve diğer testler ile beslenme–uyku–postür (skolyoz) değerlendirmeleri de yapılır. Aileye, sağlıklı büyüme için kişiselleştirilmiş öneriler sunulur.

Her çocuğun temel olarak yaptırması gereken testler şöyle özetlenebilir;

Tam Kan Sayımı: Genel olarak yılda 1 kez yaptırılması önerilir. Bu test kırmızı kan hücreleri, beyaz kan hücreleri ve trombositlerin sayısını ve sağlığını değerlendirmenin yanı sıra, anemi (kansızlık) gibi kan hastalıklarını tespit etmeye yardımcı olabilir. Vücuda yeterli oksijen taşınmasını sağlayan kırmızı kan hücreleri genel vücut sağlığı üzerinde de etkili olur.

Kan Şekeri (Açlık Glukoz) Testi: Diyabet (şeker hastalığı) riskini değerlendirir. Yüksek kan şekeri düzeyleri kalp hastalığı ve diğer sağlık sorunlarına yol açabilir.

Elektrolit Paneli (Sodyum, Potasyum, Klorür, Kalsiyum, Magnezyum): Elektrolit seviyeleri, antrenman sırasında sıvı dengesini ve kas fonksiyonunu etkileyebilir. Kemik ve kas sağlığı için önemlidir. kemik yoğunluğunu korumak ve kas işlevini daha yüksek düzeye çıkarmak için kalsiyum seviyesi optimum seviyede korunmalıdır. Çocuklar için elektrolitler büyüme ve gelişme için hayati önem taşır.

Karaciğer Fonksiyon Testleri (ALT, AST, GGT, ALP): Karaciğer fonksiyon testleri, karaciğer sağlığını değerlendirmek için yapılır. Yılda bir kez yapılması tavsiye edilir.

Böbrek Fonksiyon Testleri (Üre, Bun, Kreatinin, Tam İdrar Tahlili): Böbrek fonksiyon testleri, böbrek sağlığını değerlendirmek için yapılır. Yüksek düzeyde vücut aktiviteleri, böbrekler üzerindeki yükü arttırabilecekleri düşünülerek yılda bir kez yapılması tavsiye edilir.

Demir Seviyesi (Demir, Demir Bağlama Kapasitesi, Ferritin): Anemi çocuklarda sık yaşanan bir durumdur. Yetersiz beslenme ve kan kaybı ile ilişkilidir. Demir seviyelerindeki düşüklük çocuğun büyümesinde olumsuz etkilere sebep olabilir.

Genel Alerji Paneli (Total IgE, ECP (Eozinofilik katyonikbprotein)): Bu testler çocuğun alerjiye yatkınlığını değerlendirir. Çocuklarda egzama, saman nezlesi sık karşılaşılan bir durumdur.

Dışkı Testleri (Dışkıda gizli kan, Dışkıda parazit aranması): Bu testler çocukların beslenme alışkanlıklarının kontrol edilmesi, bağırsak sağlığının kontrol edilmesi için önemlidir.

Ek olarak çocuğun genel durumu ve şikayetlerine göre aşağıdaki testler eklenebilir.

Tiroit Testleri (TSH, FT3, FT4): Yavaş veya hızlı büyüme gösteren, aşırı terleyen, boyu yaşıtlarına göre kısa kalmış olan, sık sık kabız olan, kuru cilt veya saç dökülmesi sorunu olan, unutkanlık, dikkat dağınıklığı ya da depresyon sorunu yaşayan, sinirli ve huzursuz olan, yutma güçlüğü yaşan çocuklarda bu testler eklenmelidir.

Vitaminler (D Vitamini, B12 Vitamini, Folik Asit): Kemik ağrısı, kas güçsüzlüğü, sık enfeksiyon geçirme, halsizlik, soluk cilt, yeme sorunları ve iştahsızlık, sık ishal olma sorunları yaşayan çocuklarda bu testler eklenmelidir.

Kolesterol Seviyeleri (Total Kolesterol, HDL Kolesterol, LDL Kolesterol, Trigliserid): Ailede kalp hastalığı öyküsü olan, obez olan, hipertansiyon rahatsızlığı olan çocuklarda bu testler eklenmelidir.

Hormon Profili (Testesteron, Östrojen, Büyüme Hormonu (GH), Progesteron (Kadınlar), Prolaktin (Kadınlar), Kortizol): Yaşıtlarına göre büyüme geriliği yaşayan, ergenlik belirtileri gecikmiş olan erkek ve kız çocuklarında, ayrıca adet düzensizliği yaşayan çocuklarda hormon testleri istenebilir.

Spesifik Alerji Testleri: Evcil Hayvan, Ev Tozu, Arı, Gıda, Ağaç poleni yada bitkilerden kaynaklabilme ihtimali olanlar istenir.

Çocuklarda Şikayetler Özelinde Yapılması Gereken Testler Nelerdir?

Türkiye’de çocuklarda en sık görülen sağlık sorunları arasında solunum yolu enfeksiyonları, sindirim sistemi sorunları, alerjiler, obezite, demir eksikliği anemisi ve parazit enfeksiyonları bulunur. Bu sorunlara yönelik yapılacak testler, şikayetlerin türüne göre belirlenir ve erken tanı ile uygun tedavi planlanmasını sağlar.

Solunum yolu enfeksiyonlarında, genellikle Tam Kan Sayımı ve CRP (C-reaktif protein) düzeyleri ölçülür, enfeksiyon belirtisini değerlendirmek için idrar testi de istenebilir. Ayrıca, enfeksiyonun idrar yoluyla yayılmasını anlamak amacıyla idrar analizi yapılabilir.

Sindirim sistemi sorunlarında (örneğin, ishal veya kabızlık), elektrolit seviyeleri (sodyum, potasyum), tam kan sayımı ve karaciğer enzimleri (AST, ALT) değerlendirilir. Dehidrasyon ve böbrek fonksiyonlarını incelemek için idrar analizi de önemli bir adımdır.

Alerjilerde, total ve spesifik IgE seviyelerini ölçen alerji testleri yapılır. Alerjik reaksiyonların böbrekler üzerindeki etkisini görmek için de idrar analizi gerekebilir.

Obezite ve metabolik sorunlar için, lipid profili (kolesterol, trigliseritler), açlık kan şekeri veya glukoz tolerans testi ve insülin seviyeleri araştırılır. Ayrıca, metabolik durumu değerlendirmek adına idrar analizi de yapılabilir.

Demir eksikliği anemisi şüphesiyle, hemoglobin, serum demir, ferritin ve toplam demir bağlama kapasitesi (TIBC) gibi kan testleri istenir. Bağırsak kanaması veya parazit enfeksiyonlarını araştırmak için dışkı testi (parazit yumurtaları ve kistleri) yapılabilir.

Parazit enfeksiyonlarında ise, bağırsak parazitlerinin varlığını tespit etmek için dışkıda parazit yumurtaları ve kistlerin araştırılması yapılır.

Bu testler, çocukların şikayetlerine göre kişisel değerlendirme ve uzman hekim önerisiyle belirlenerek, erken teşhis ve etkili tedaviye olanak sağlar.

Sıkça Sorulan Sorular

Çocuklar için check-up öncesinde genellikle açlık gerekmez, ancak bazı testler (örneğin, kan şekeri) açlık gerektirebilir. Bu durumda, randevu öncesinde birkaç saat aç kalmak gerekebilir. Ayrıca, çocuklar rahat ve stressiz bir ortamda muayene edilmelidir. Doktorun talimatlarına uygun hareket edilmesi, test sonuçlarının doğru ve güvenilir olmasını sağlar. Randevu öncesinde çocuğun genel sağlık durumu ve mevcut şikayetleri hakkında bilgi paylaşmak da faydalıdır.

Çocuklara check-up sırasında, klinik muayene, kan ve idrar testleri, ultrason gibi tetkikler uygulanır. Muayene sırasında, çocukların yaşına uygun şekilde, dikkat çekici ve rahatlatıcı bir ortam sağlanır. Gerekirse, oyun veya eğlence yoluyla çocukların stresini azaltmak ve işbirliği sağlamak amaçlanır. Test sonuçları, uzman hekimler tarafından değerlendirilir ve gerekirse ilave tetkikler veya tedavi planları hazırlanır.